Kitaplar< Geri dönün
ENDÜSTRİ TASARIMI: ÜRÜN TASARIMINDA ADIMLAR, 1. basım
'Yem Yayın', YAPI ENDÜSTRİ MERKEZİ yayını, 1997, İstanbul (ISBN 975-7438-55-3)
ENDÜSTRİ TASARIMI
ENDÜSTRİ İÇİN
ÜRÜN TASARIMINDA
ADIMLAR
Prof. Önder Küçükerman
Bu kitabın içinde yer alan, Arçelik, Artemide, Bang & Olufsen, Battistinis, Beko, Benetton, Beymen, Bimota, Bosch, Darfilm, Ducati Motor, BMW Borusan, Cannondale, Chrysler, Church's, Denim, Ebru Güzelderen, Dokap 'Naturland', Faber Castell, Fiat, Gön, Harley Davidson, Leica, Levi Strauss & Co., Mete Oktar, Mimar Sinan Üniversitesi-Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü, Moet-Hennesy Group, Önder Küçükerman, Polaroid Corporation, Seiko, Siemens, Tofaş, Triumpf, Türk Demirdöküm, Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları, Urart, Ülkü Kırtasiye, Victorinox, Victor Hasselblad, Zodiac, tarafından verilen özel izinlerle yer alan orijinal fotoğraf, çizim ve belgelerin ve kullanılan bütün orijinal çizim ve fotoğrafların hiçbir kısmı, yazar ve Yapı Endüstri Merkezi A.Ş.'nin yazılı izni olmaksızın, tamamen, kısmen veya değiştirilerek yayımlanamaz, hiçbir şekilde iktibas edilemez, fotokopi dahil, elektronik veya mekanik yollarla kopyası yapılamaz, bilgi olarak depolanamaz ve çoğaltılamaz.
YEM Yayın (Yapı-Endüstri Merkezi Yayınları)
Yayına hazırlayan ve derleyen: Önder Küçükerman
Kapak tasarımı: Önder Küçükerman
Kapak uygulama: Önder Yıldız
Teknik uygulama: İbrahim Şahin
Renk ayırımı: Figür
Baskı: Ohan Matbaacılık Ltd. Şti.
Cilt: Ohan Matbaacılık Ltd. Şti.
ISBN: 975-7438-55-3
1. Baskı, Aralık 1997
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ
Yeni ürün tasarımında adımlar, 10
GİRİŞ
Endüstri tasarımında 'adımlar' üzerine, 13
I. BÖLÜM:
ENDÜSTRİ ÜRÜNÜ TASARIMINDA ADIMLAR
Tasarımda adımlar, 16. Endüstri için ürün tasarımı çalışmasının değişik ortamları, 22
1. ADIM: TASARLANACAK ÜRÜNLE İLGİLİ OLAN SORUNUN ORTAYA KONMASI: Yeni bir ürünün tasarlanması, 31. Var olan ve zaten üretilmekte bulunan bir ürünün yenilenerek tasarlanması, 38. Var olan ve üretilmekte bulunan bir ürünün çeşitli amaçlarla türlendirilmesi, gruplandırılması, 38. Var olan bir ürünün yeni bir doğrultuda tasarlanması, 39. Eski bir ürünün yeni bir teknoloji için yeniden tasarlanması,42. Eski bir ürünün 'yeniden tasarlanmış gibi' yapılması, 43
2. ADIM: 'SORUN'UN ÇÖZÜMÜ İÇİN GEREKLİ OLAN ÖN İLKELERİN DEĞİŞİK KESİMLERIN İŞBİRLİĞİYLE ANA HATLARIYLA TANIMLANMASI VE BELİRLENMESİ: Bir ürünün tasarımında kullanılabilecek ön ilkeler neler olabilmektedir? 47. Yönetim kesimi, 55. Pazarlama kesimi, 55. Araştırma-geliştirme kesimi, 58. Üretim kesimi, 59. Satış kesimi, 59
3. ADIM: BELİRLENEN ÖN İLKELERİN 'DENEME AMAÇLI' ÖN TASARIMI, 63
4. ADIM: ÖN TASARIMIN DENENMESİ VE ÇOK YÖNLÜ DEĞERLENDİRMELERİN GERÇEKLEŞTİRILMESİ, 75
5. ADIM: TASARIMIN KESİNLEŞEN İLKELERİ, 79: Grafik tasarımlar, ambalaj, reklam, tanıtım ve benzeri çalışmaların hazırlanması, 79
6. ADIM: DENEME ÜRETİMİNİN YAPILMASI VE TASARIM ÜZERİNDE ÇOK YÖNLÜ DEĞERLENDİRMELERİN GERÇEKLEŞTİRİLMESİ, 86
7. ADIM: ÜRÜN TASARIMININ KESİN SONUÇ KARARININ ALINMASI VE ÜRETİM SÜRECİNİN TANIMLANMASI, 98
8. ADIM: ÜRETİM SÜRECİ İÇİN TEKNİK HAZIRLIKLARIN TAMAMLANMASI, 98
9. ADIM: ÜRETİMİN DENENMESİ, 106
10. ADIM: ÜRETİM SONRASI SÜREÇTE ORTAYA ÇIKABİLECEK SORUNLARIN ÇÖZÜMÜ İLE ÜRETİMİN BAŞLATILMASI, 107
II. BÖLÜM:
ENDÜSTRİ İÇİN TASARIMDA 'TEK' VE 'SÜREKLİ' ÜRÜN
ÜRÜN TASARIMINDAKİ 'SÜREKLİLİK' KAVRAMI, 114 : 1. Adım: Tasarlanan yeni ürünün kullanıcıya 'ulaştırılması' dönemi, 130. 2. Adım: Yeni ürünün 'gelişme' dönemi, 134. Üretimdeki teknolojiye dayalı özellikler, 135. Yeni ürün tasarımında 'öncü' olup, hızlı değişimler yapabilmek, 135. Yeni ürün tasarımında 'kullanıcının değişen kişisel isteklerine' çok sayıda çözüm bulabilmek, 142. Yeni ürün tasarımında 'görsel mesajlara dayalı' çözümlerin etkinliği, 143. Yeni ürün tasarımında 'marka ve ürün' kimliği, 143. 3. Adım: 'Doygunluk' dönemi, 147. 4. Adım: 'Düşüş' dönemi veya sürekliliğin sağlanması, 151
III. BÖLÜM:
ENDÜSTRİ ÜRÜNÜ TASARIMINDA BİÇİMİN OLUŞTURULMASI
ENDÜSTRİ ÜRÜNÜ TASARIMINDA 'BİÇİMİN OLUŞTURULMASI' ÜZERİNE DÜŞÜNCELER 161: 1- 'İşin görülmesi' için tasarım, 163. 2- İşin görüldüğünün 'dışa vurulması' için tasarım, 170. 3- İşin görüldüğünün anlatılması işin 'kimlik mesajları ile yüklenmiş' tasarım, 179. 4-Her şey 'gerektiği' kadar, 181
YARARLANILAN KAYNAKLAR, 182
--------------------------------------------------------------------------------
ÖNSÖZ
YENİ ÜRÜN TASARIMINDA ADIMLAR
Prof. Önder Küçükerman
Bu kitap, 'Endüstri Tasarımı: Endüstri İçin Ürün Tasarımında Yaratıcılık' isimli kitabın devamı olarak yazılmıştır.
Endüstri için ürün tasarımının başarıya ulaştırılmasındaki en önemli gerçeklerden birisi, yaratıcı çalışmalardan başlayan ve sonuçtaki ürünün elde edilmesine kadar devam eden karmaşık bir sürecin başarılı bir biçimde tamamlanmasıdır.
Bu kitap, işte bu sürecin başı ile sonu arasındaki önemli adımların doğru olarak atılabilmesinin temel ilkeleri ve başarılı örneklerin deneyleri üzerindeki görüşlerimi bir araya toplama düşüncesinden hareketle yazılmıştır. Kitabın tüm yapısı ve kurgusu, özellikle endüstri tasarımcıları, endüstride araştırma-geliştirme görevlerinde çalışanlar ile, tasarım yönetiminde görev alanların yararlanması amacıyla düzenlenmiştir.
Diğer yandan, endüstride ürün tasarımının adımları konusunda yapılmış bulunan yayınlar oldukça sınırlıdır. O nedenle bu kitap, bu konudaki kaynak sınırlılığını hem belirli ölçülerde aşabilmek, hem de uygulamada kullanılan ve sonuç veren yolların incelenebilmesine yardımcı olabilmek amacıyla biçimlendirilmiştir.
Her endüstri ürünü, gerçekte her üretim kesimindeki çok karmaşık işlemlerden geçerek son kesin biçimini alabilmektedir. Ama günümüzün gittikçe hızlanan üretim sisteminin doğal bir sonucu olarak, kullanıcının her gün gittikçe artan özel isteklerinin de bu tasarım olayının çözümlenmesinde çok büyük önemi bulunmaktadır. Diğer yandan tüketimin hızlanması, üreticiler arasındaki çok yönlü rekabeti de hızlandırmakta ve sonuçta da, endüstride üretilen her şeyin daha büyük bir titizlikle ele alınmasını gerektirmektedir. Ama burada ortaya çıkan ve çözüm bekleyen en önemli soru şudur: Herhangi bir endüstri kuruluşunun, kendi yapısına ve özelliklerine en uygun tasarım yöntemi ve süreci nedir? Başlangıçtan sonuca kadar tasarımın ürüne dönüştürülmesinde, her kuruluşun kendi yapısına en uygun adımlar nelerdir ve bu adımlar uygun biçimde nasıl atılabilir ?
Öte yandan hemen belirtmek gerekir ki, bir endüstri ürününün tasarlanması, o ürünün üretim sorunlarının da aynı anda çözümlenmesi demektir. Belki de bir 'üretim öncesi' gerçeği olan bu süreç, bir anlamda her üreticinin kendi kimliğinin de ifadesi gibidir. Bu koşullar altında bir tasarımın başarılı bir biçimde ortaya çıkarılabilmesi için büyük önem taşıyan bu soruların en doğru karşılıklarının bulunması önemlidir.
Bu çalışmanın endüstri tasarımı açısından bir başka hedefi de, tasarımcının, üretici kuruluşun karmaşık yapısı ve kadrosu ile uyumlu bir çalışma içinde bulunmasının da önemini belirtmektir. Çünkü böyle bir büyük çalışmanın içinde yer alan tasarımcının gerçek görev alanı nerede başlar ve sorumluluğu nerede tamamlanır? Bunun açık olarak ortaya konulması gerekir.
Diğer yandan, başarılı bir ürünün tasarımında atılacak adımların, sonuçtaki başarı açısından ne kadar önemi vardır? Bu adımların kesin olarak uygulanabilecek kuralları var mıdır? Bütün bunların tam olarak sağlanmasının, bir tasarımın sonuçtaki başarısına katkı oranları ne kadardır?
Her üretim kuruluşunun içindeki endüstri tasarımcısı, üreticinin yapısına bağlı olarak, çok değişik çalısma ortamları içinde bulunabilmektedir. Ve sonuçta ortaya çıkacak ürünün başarısı açısından, tasarım adımlarının uyumlu biçimde atılmış olması önemlidir. Ürün tasarımı hakkında alınan kararların, belirli ve güvenilir kurallar içinde gerçekleştirilmesi, sonuçta bir kuruluşun yeni ürününün başarılı olabilmesi açısından çok büyük önem taşımaktadır.
1997, İstanbul